Jump to content

መሬት ጥናት (ጂዮሎጂ)

ከውክፔዲያ
(ከጂዮሎጂ የተዛወረ)

የመሬት ጥናት ወይም ጂዮሎጂ (ከግሪክ γη- ጌ፣ ምድር እና λογος ሎጎስ፣ ቃል፥ ጥናት) ስሙ እንደሚያመለክተው የመሬትን አሠራር፣ ተፈጥሯዊ ሁኔታዎችን እና ታሪክ ያጠናል። ይህ ጥናት የመሬትን ውስጣዊ አሰራር አንድንገነዘብ በጣም ከፍተኛ አስተዋጾ ያደርጋል። ይህ ሙያ የተፈጥሮ ሐብቶችም የሚገኙበትን ቦታ እንድናውቅ ይረዳናል።

በ"Wikimedia Commons"
(የጋራ ፎቶዎች ምንጭ)
ስለ Category:Geology የሚገኛኙ
ተጨማሪ ፋይሎች አሉ።

ጂኦሎጂ (ከጥንታዊ ግሪክ γῆ (gê) 'earth'፣ እና λoγία (-logía) 'የዲስኩር ጥናት')[1][2] ስለ ምድርና ስለ ሌሎች የሥነ ፈለክ ነገሮች፣ ከተቀናበረባቸው ገጽታዎች ወይም ዓለቶች እንዲሁም በጊዜ ሂደት ስለሚለዋወጡበት ሂደት የሚጠቅስ የተፈጥሮ ሳይንስ ቅርንጫፍ ነው። ዘመናዊው ጂኦሎጂ ሃይድሮሎጂን ጨምሮ ከሌሎች የምድር ሳይንስ ጋር በእጅጉ የሚጣመር ከመሆኑም በላይ የተዋሃደ የምድር ሥርዓተ ሳይንስና የፕላኔቶች ሳይንስ ዋነኛ ገጽታ እንደሆነ ተደርጎ ይቆጠራል።

ጂኦሎጂ፣ ምድር በውስጣዋላይና በታች ያለውን አወቃቀር እንዲሁም ይህን መዋቅር የቀረጹትን ሂደቶች ይገልጻል። በተጨማሪም በአንድ ቦታ ላይ የሚገኙትን ዓለቶች አንጻራዊና ፍጹም ዕድሜ ለማወቅ እንዲሁም የእነዚህን ዓለቶች ታሪክ ለመግለጽ የሚያስችሉ መሣሪያዎችን ይዟል። [3] የጂኦሎጂ ባለሙያዎች እነዚህን መሳሪያዎች በማቀናጀት በአጠቃላይ የምድርን ጂኦሎጂያዊ ታሪክ ማስመዝገብ፣ እንዲሁም የምድርን እድሜ ማሳየት ይችላሉ።

ጂኦሎጂ ለፕሌት ቴክቶኒክስ፣ ስለ ሕይወት ዝግመተ ለውጥ ታሪክና ለምድር የቀድሞ የአየር ንብረት ዋነኛ ማስረጃ ነው። የጂኦሎጂ ባለሙያዎች የምድርንና የሌሎች የምድር ፕላኔቶችን እንዲሁም በአብዛኛው ጠንካራ የሆኑ ፕላኔቶችን ባሕርይና ሂደት በሰፊው ያጠናሉ። የጂኦሎጂ ባለሙያዎች የምድርን አወቃቀርና ዝግመተ ለውጥ ለመረዳት የተለያዩ ዘዴዎችን ይጠቀማሉ። ከእነዚህም መካከል የመስክ ሥራ፣ የሮክ መግለጫ፣ የጂኦፊዚካል ዘዴ፣ የኬሚካል ምርመራ፣ አካላዊ ሙከራና የቁጥር ሞዴል ይገኙበታል። በተግባራዊ አገላለጽ, ጂኦሎጂ የማዕድን እና የሃይድሮካርቦን አሰሳ እና መጠቀሚያ, የውሃ ሀብቶችን መገምገም, የተፈጥሮ አደጋዎችን መረዳት, የአካባቢ ችግሮችን ማስተካከል, እና ስለ ቀድሞው የአየር ንብረት ለውጥ ማስተዋል መስጠት አስፈላጊ ነው:: ጂኦሎጂ ትልቅ የትምህርት ስነ-ስርዓት ነው። ለሥነ-ምህዳራዊ ምሕንድስና ማዕከል ከመሆኑም በላይ በጂኦቴክኒክ ምህንድስና ውስጥ ትልቅ ሚና ይጫወታል። ጂኦሎጂያዊ ቁስ አብዛኞቹ ጂኦሎጂያዊ መረጃዎች የሚገኙት በጠንካራ የምድር ቁሳቁሶች ላይ ከተደረገ ምርምር ነው ። በተጨማሪም በጂኦሎጂያዊ ዘዴዎች አማካኝነት ሚቲዮራውያንና ሌሎች የምድር ውስጥ የተፈጥሮ ቁሳቁሶች ጥናት ይካሄድባቸዋሉ።

ማዕድን ዋና ርዕስ ማዕድን ማዕድን በተፈጥሮ የሚገኙ ንጥረ ነገሮችና ውህዶች ናቸው፤ እነዚህ ንጥረ ነገሮች አንድ ዓይነት ኬሚካላዊ ይዘት ያላቸው ከመሆኑም ሌላ የአቶሚክ ውህድ እንዲዋቀሩ ትእዛዝ ተሰጥቷል።

እያንዳንዱ ማዕድናት የተለያዩ አካላዊ ባህሪያት ያሉት ሲሆን እያንዳንዳቸውን ለመለየት የሚያስችሉ ብዙ ምርመራዎች አሉ። ናሙናዎቹ ለ፦[4] ሊፈተኑ ይችላሉ ልጥፍ ከማዕድን ገጽ ላይ የሚንጸባረቀው የብርሃን ጥራት. ለምሳሌ ያህል ፣ ብረት ፣ ዕንባ ፣ ሰም ፣ አሰልቺ ናቸው ። ቀለም ማዕድን በቀለማቸው ይከፋፈላሉ. አብዛኛውን ጊዜ የአንድን ማዕድን ቀለም ሊለውጥ ይችላል። ስዕል ናሙናውን በቆላ ሳህን ላይ በመቅዳት ተፈፃሚ. የጅረቱ ቀለም ማዕድኑን ስም ለማትረፍ ይረዳል። Hardness አንድ ማዕድናት የመቋቋም ወደ scratching.

የስብራት ንድፍ ፦ አንድ ማዕድን መሰባበር አሊያም መበጣጠስ ፣ ቀደም ሲል ያልተመጣጠነ ገጽታ መፈራረቅ እንዲሁም በተቀነባበረ ቦታ ላይ ባሉ ተመሳሳይ አውሮፕላኖች ላይ መሰባበር ይቻላል ። የተለየ የስበት ኃይል - የአንድ የተወሰነ መጠን ያለው ማዕድን ክብደት። ኤፈርቬሽንስ - በማዕድን ላይ ሃይድሮክሎሪክ አሲድ ንጣፍ ለመፈተሽ መሞከርን ይጨምራል ። ማግኔቲዝም ማግኔትን በመጠቀም ማግኔቲዝምን መፈተሽ ይጠይቃል። ጣዕም፦ ማዕድን እንደ ሃላይት (እንደ ጠረጴዛ ጨው የሚጣፍጥ) ለየት ያለ ጣዕም ሊኖረው ይችላል። https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jordens_inre-numbers.svg