ስዕል:AmharicTeretinaMisale.pdf
Size of this JPG preview of this PDF file: 463 × 599 pixels. Other resolutions: 185 × 240 pixels | 371 × 480 pixels | 593 × 768 pixels | 1,275 × 1,650 pixels.
ዋና ፋይል (1,275 × 1,650 pixels, file size: 368 KB, MIME type: application/pdf, 106 pages)
ተረትና፡ምሳሌ
(ከልዩ፡ልዩ፡ምንጮች፡የተቀዳ....
አ
አበቢላ፥የመስከረም፡ጠላ። አቡጊዳ፥የተማሪ፡ዕዳ። አባ፥ልብሱ፡ዳባ፤ውስጡ፡ደባ። አባያ፡ቢቀና፥ቤት፡ያቀና። አባይ፡ማደሪያ፡የለው፥ግንድ፡ይዞ፡ይዞራል። አባይን፡ያላየ፡ምንጭ፡ያመሰግናል። አባት፡ያበጀው፡ለልጅ፡ይበጀው። አባት፡ሳለ፡አጊጥ፥ጀንበር፡ሳለ፡ሩጥ። አገባሻለኹ፡ያለሽ፡ላያገባሽ፥ከባልሽ፡ሆድ፡አትባባሽ። አጓቱን፡ሲያዩት፥ዐይቡን፡ጨለጡት። አደባባይ፥አይወድም፡ዐባይ። አደንጓሬ፥የኽል፡አውሬ። አህያ፡የለኝም፤ከዥብ፡አልጣላም። አወን፡ባይ፡ዕዳ፡ከፋይ። አዘዞ፥አንድም፡ተናዞ፥አንድም፡ሥንቅ፡ይዞ። አጥብቆ፡ጠያቂ፡እናቱን፡ይረ፟ዳ፟ል። አያድርስ፡የባል፡ቢስ። አይበሉት፡እኽል፡ካፈር፡አንድ፡ነው። አይጠቅም፡ጠላ፥ባልና፡ሚስት፡ያጣላ። አይጥፍ፡ደብተራ፤ክንፍ፡የለው፡አሞራ። አለባለቤቱ፡አይነድም፡እሳቱ። አለዳኛ፡ሙግት፤አለገመድ፡እክት። አለዋዛው፡ዋዛ፥ቅቤም፡አያወዛ። አለው፡አለውና፥ሳይመታው፡ቀረ። አላባት፥ጐመን፡ባጓት። አላባት፥ዦሮ፡በጡጫ። አላዋቂ፡ቤት፡እንግዳ፡ናኘበት። አላዋቂ፡ሳሚ፡ንፍጥ፡ይለቀልቃል። አላቻ፡ጋብቻ፥ቈይ፡ብቻ፥ቈይ፡ብቻ። አሞራውም፡በረረ፥ቅሉም፡ተሰበረ። አንበሳ፡ምን፡ይበላል፧ተበድሮ፤ምን፡ሊከፍል፧ማን፡ተናግሮ። አንበሳ፡ሲያረጅ፡የዝንብ፡መጫወቻ፡ይኾናል። አንዱ፡ባንዱ፡ሲሥቅ፥ጀንበር፡ጥልቅ። አንዱን፡ጥሎ፥አንዱን፡አንጠልጥሎ። አንድ፡አይነድ፤አንድ፡አይፈርድ። አንድ፡በሬ፡ስቦ፥አንድ፡ሰው፡አሳቦ። አንድ፡ያላት፡እንቅልፍ፡የላት። አንድ፥ከደግ፡ተወለድ፤አንድ፥ከደግ፡ተጠጋ። አንድ፡ዓመት፡በወዝ፥አንድ፡ዓመት፡በደመ፡ወዝ። አንጣሪያ፡ላንጣሪያ፡ቢደጋገፍ፥ተያይዞ፡እዘፍ። አንቃ፡ላንቃ፡ቢደጋገፍ፥ተያይዞ፡እዘፍ። አንቃ፥ለራሱ፡አይበቃ። አትኵራ፡ገብስ፥ጐመን፡ባወጣው፡ነፍስ። እባብ፡ግደል፤ከነበትሩ፡ገደል። እኽል፡የያዘ፥ፈርዛዛ፤ወርቅ፡የያዘ፡ቀበዝባዛ። እኽል፡ከበዩ፤ሰው፡ከገዳዩ። እናት፡ለልጇ፡ጠንቋይ፡ናት። እንዳየን፡ጤፍ፡አጋየን። እንስራዋን፡ትታ፥ውሃ፡ወረደች። አንቱ፡ትተረጕሙ፤አንቱ፡ትደረግሙ። አንቱም፣አንቱም፡አትዋሹ፥ወደ፡ጓሮ፡ልትሸሹ። አፍ፡ቢሳሳት፥ዕዳ፤እግር፡ቢሳሳት፡አንጋዳ። አፍ፡ያለው፡ጤፍ፡ይቈላል። አፍ፡ሲከዳ፡ከሎሌ፡ይብሳል። አፍኣው፡ሰንሰለት፥ውስጡ፡ዐውደ፡ነገሥት። አፍጣኝና፡አቅጣኝ፥እመዳሮ፡እንገናኝ። አራሪ፡ለማራሪ፤ማራሪ፡ለበራሪ፡ይተው። አሰድ፥የያዘውን፡አይሰድ። እባብ፡ግደል፥ከነበትሩ፡ገደል። እባብ፡ያየ፥በልጥ፡በረየ። እባብን፥ልቡን፡አይቶ፡እግር፡ነሣው። እብድ፡የያዘው፡መልክ፡አይበረክትም። እብድና፡ዘመናይ፡የልቡን፡ይናገራል። እገድል፡ያለ፡መጋኛ፤እበላ፡ያለ፡ዳኛ። እግዜር፡ሳይደግስ፡አይጣላም። እግር፡ይብሳል፤ያበሰብሳል። እጅግ፡ስለት፡ይቀዳል፡አፎት፤እጅግ፡ብልኀት፡ያደርሳል፡እሞት። እያየዃት፡የምታሥቀኝ፡ሚስት፡አገባኹ። እካስ፡ያለ፡ታግሦ፥እጸድቅ፡ያለ፡መንኵሶ። እኽል፡አላምጦ፤ነገር፡አዳምጦ። እምዬ፥ጣጣሽ፡በዛዬ። እናቱ፡ውሃ፡የኼደችበትና፡የሞተችበት፡እኩል፡ያለቅሳሉ። እኔ፡ዐውቃለኹ፡የቆቅን፡መላ፤ወይ፡በራለች፥ወይ፡ደፍጣለች። እንግዴህ፡ለርጥ፥አምሮቴ፡ቍርጥ። እንደ፡እንግዳ፡ደራሽ፤እንደ፡ውሃ፡ፈሳሽ። እንደ፡የቦ፡ሰልቶ፥እንደ፡ቈንዦ፡ደርቶ። እንዲያውም፡በመላ፥ፈስ፡ዳልቻ፡ነው። እንዳገሩ፡ይኖሩ፤እንደ፡ወንዙ፡ይሻ፟ገ፟ሩ። እንዳያማኽ፡ጥራው፤እንዳይበላ፡ግፋው። እንዳንድ፡ቃል፡ተናጋሪ፤እንዳንድ፡ሰው፡መስካሪ። እንዶድን፡በገርነቷ፡ውሃ፡ወሰዳት። እንጀራን፡ከባዕድ፥መከራን፡ከዘመድ። እንጃ፥ባፍኽ፡ሙሉ፡ዥብ፡ይንጃጃ። እንቅልፍ፡ታበዢ፥ከነብር፡ትፋዘዢ። እንትኑን፡በንትን፡አደረገው፡ብትንትን። እንትን፡አልንበት፡እንትን፡ገባበት፤እንትን፡አምጪልኝ፥እንትን፡እልበት፤አንቺም፡ነዪ ልኝ፡እንትን፡ትዪልኝ። እኛ፡ባገራችን፥ዳቦ፡ፍሪዳችን። እጸድቅ፡ብዬ፡ባዝላት፥ተንጠልጥላ፡ቀረች። እራትና፡እሳት፥ዐማትና፡ምራት፤ሳይስማሙ፡መሬት። እርጅና፥ብቻኽን፡ና። እሰር፡በፍንጅ፤ጣል፡በደጅ። እሳት፡ቢዳፈን፡የጠፋ፡ይመስላል። እሳት፡ለፈጀው፡ምን፡ይብጀው፧ እታዘዝክበት፡አውለኻቸው፥ሽፍታ፡በወሰዳቸው።
በ በበላኽ፡ገብር፤በሰማኽ፡መስክር። በባዳ፡ቢቈጡ፤በጨለማ፡ቢያፈጡ። በገዛ፡ዳቦዬ፡ልብ፡ልቡን፡ዐጣኹት። በደንባሪ፡በቅሎ፥ቃጭል፡ተጨምሮ። በድንገት፥አህያ፡ገባ፡እዥብ፡ቤት። በጠረጠሩ፥ጠጠር፡ይጥሉ። በጨው፡ደንደስ፥በርበሬ፡ተወደስ። በኔ፡ሲያዩብኝ፡፥ባንቺ፡ይዩብሽ። በምድር፡አይቀር፡ብድር። በዕውር፡ይጠቃቀሱበታል፤በደንቈሮ፡ይሾካሾኩበታል። በዓል፡ሽሮ፡የከበረ፥ጦም፡ገድፎ፡የወፈረ፡የለም። በራት፡ዋዛ፥መሳ፡ይመስል። በቅሎ፥አባትኽ፡ማን፡ነው፡ቢሉት፥እናቴ፡ፈረስ፡ነች፡አለ። በቈማጣ፡ቤት፡አንድ፡ጣት፡ብርቅ፡ነው። በሬ፡ሆይ፥ሣሩን፡አየኽና፡ገደሉን፡ሳታይ። በሰው፡ቍስል፡ዕንጨት፡ስደድበት። ቢተኙ፥ነገር፡ያገኙ፤ቢነሡ፥ነገር፡ይረሱ። ባይገባቡ፥በደጃፍ፡ይገቡ። ባለቤት፡ቢያፍር፥እንግዳ፡ይጋብዝ። ባለቤት፡ካልጮኸ፥ጎረ፡ቤት፡አይረዳም። ባለጌ፡የጠገበ፡ዕለት፡ይርበው፡አይመስለውም። ባለጌን፥ካሳደገው፡የገደለው፡ይጸድቃል። ባላዋቂ፡ቤት፡እንግዳ፡ናኘበት። ባልንጀራዬ፡ሲበልጠኝ፥ቍንጣን፡ይፍለጠኝ። ባልነቃ፡ሠንጥቆ፤ባልደመነ፡በርቆ። ባልና፡ሚስት፥ሎሚ፡ከኹለት። ባልንጀራዬ፡ሲበልጠኝ፥ቍንጣን፡ይፍለጠኝ። ባንድ፡አጕራ፡ኹለት፡አውራ። ባፍ፡ይጠፉ፥በለፈለፉ። ባቄላ፥የራብ፡ዱላ። ባሪያ፥አጋዥ፡ብታገኝ፥መጅ፡ደበቀች። በረት፡ካልፈላ፥አይላላ። ብርሌ፡ተነቃ፥አይኾንም፡ዕቃ። ብርቅና፡ድንቅ፥አላንድ፡ቀን፡አይደምቅ። / ጕድና፡ድንቅ፥አላንድ፡ሰሞን፡አይደምቅ። ቦይ፡ለውሃ፥ጐመን፡ለድኻ።
ገ ገበጣ፥ገበጥባጣ፥ከኢየሩሳሌም፡የመጣ። ገቢኽን፡ሳታውቅ፡ይሉኝ፡አትበል። ገባርና፡ድግር፥ሲተካከል፡ያምር። / ድግርና፡ገባር፡ሲተካከል፡ያምር። ገብስ፥የኽል፡ንጉሥ። ገዳይ፡በበለሱ፤ድኻ፡በንጉሡ። ገንዘብ፡የተውሶ፥ጠፋ፡ተጨርሶ። ገንዘብ፡ካለ፥በሰማይ፡መንገድ፡አለ። ገንፎ፥እፍፍ፡ቢሉኽ፥ሊውጡኽ። ጌታ፡ያዛል፤ውሃ፡ይነ፟ዛ፟ል። ጐኑ፡የኔ፤ቀኑ፡ሠኔ። ጕድና፡ድንቅ፥አላንድ፡ሰሞን፡አይደምቅ።
ደ ደግ፡አድራጊ፡አበደረ፤ክፉ፡አድራጊ፡ተገደረ። ደግ፡ጎረ፡ቤት፡ውሻ፡ያሳድጋል፤ክፉ፡ጎረ፡ቤት፡ግን፡ዶሮ፡ያረባል። ደብተራ፥የዘኬ፡ጐተራ። ደግ፡ብሠራ፡የጠሉኝ፤ክፉ፡ባደርግ፡ምን፡ይሉኝ። ደግ፡ዐማጭን፡መጦር፤ክፉ፡ዐማጭን፡በጦር። ደጃፍ፡የመለሰው፤ማጀት፡የጐረሰው። ደፋር፡ወጥ፡ያውቃል። ደፋርና፡ጭስ፡መውጫ፡አያጣም። ዳቦ፡ሲያይ፥ልብ፡ልቡን፤ዳገት፡ሲያይ፥ጥግ፡ጥጉን። ዳገት፡ዕርሙ፤ሜዳ፡ወንድሙ። ዳኛ፡ሲገኝ፥ተናገር፤ውሃ፡ሲጠራ፥ተሻገር። ድኻ፡በቤቱ፡ንጉሥ፡ነው። ድኻ፡ቢናገር፡አያደምቅ፤ቢጨብጥ፡አያጠብቅ። ድኻ፥ይበላው፡እንጂ፥ይከፍለው፡አያጣም። ድኻ፡ተበድሎ፥ማሩኝ፡ይላል፡ቶሎ። ድመትን፡በቈሎ፡መጠርጠር። ድንቢጥ፡እንዳቅሟ፡በብር፡ትታገማለች። ድር፡ቢያብር፥አንበሳ፡ያስር። ዶሮ፥ሲሉ፡ሰምታ፥ሞተች፡እጪስ፡ገብታ።
ጀ
ሀ ሆድ፡ባዶ፡ይጥላል። ሆድ፡ያባውን፡ብቅል፡ያወጣዋል። ሆድ፡ሲያውቅ፡ዶሮ፡ማታ። ሆድ፡ሲያር፡ጥርስ፡ይሥቃል።
ወ ወዶ፡ገባ፥ልብሱ፡ዳባ። ወይ፡ጣጣ፤በዚህም፡አያስወጣ። ወር፡አይጸድቅ፥አቦን፡አይጠምቅ፡የለም። ወርቅ፡ላበደረ፡ዐፈር። ውሃ፡ቢወቅጡ፥እንቦጭ። ውሻን፡በርግጫ፡ማለት፦ዕንካ፡ሥጋ፥ማለት፡ነው። ዋና፡ከቤት፤ጠበቃ፡ከዱለት።
ዘ ዘማት፡ለባልንጀራው፦እኔ፡የገደልኹት፡ደም፡አልወጣውም፡ቢለው፦ቤት፡ሠሪውን፡ገድለኽ፡ ይኾናል፡አለው፡ይባላል። ዘሩ፡የጣቴ፤ምድሩ፡ያባቴ። ዘር፡ከልጓም፡ይጠቅሳል።
ዠ ዥብን፡ሊወጉ፡ባህያ፡ይጠጉ።
ሐ
ኀ
ጠ ጠጅ፡በብርሌ፤ዜማ፡በሃሌ። / ጠጅ፡በብርሌ፤ነገር፡በምሳሌ። ጠላት፡ይቀባ፟ል፡ጥላት። ጠንቋይ፡ለራሱ፡አያውቅም። ጠፍር፡በሊታ፡ብትኼድ፥ልጓም፡በሊታ፡መጣች። ጣዝማ፡ይሰረስራል፤ዳኛ፡ይመረምራል። ጣመኝ፤ድገመኝ። ጥምድ፡እንደ፡በሬ፤ቅንት፡እንደ፡ገበሬ። ጥፌ፥ለጭፌ። ጥርስና፡ከንፈር፥ሲደጋገፍ፡ያምር። ጦጣ፥ባለቤትን፡ታስወጣ።
ጨ
የ የእብድ፡አሞራ፥ሲላ፡ደንገጥሯ። የበላ፡በለጠ፤የሮጠ፡አመለጠ። የበላን፡ያብላላዋል፤የለበሰን፡ይበርደዋል። የበሬ፡ዶሰኛ፥የሴት፡ምላሰኛ፥አታምጣ፡ወደኛ። የበሬን፡ውለታ፡አህያ፡ወሰደች። የባል፡ደግነቱ፥ባትናገር፡ሚስቱ። የደላው፡ሙቅ፡ያኝካል። የዘሬን፡ብተው፡ያንዘርዝረኝ። የኅት፡ልጅ፥ባይወልዱትም፡ልጅ። የኽል፡ክፉ፥ዐጃ፤የሣር፡ክፉ፥ሙጃ፤የነገር፡ክፉ፥እንጃ። የጅ፡ብልኀት፥ባርነት፤ያፍ፡ብልኀት፥ጌትነት። የኃጥኡ፡ዳፋ፥ጻድቁን፡አዳፋ። የጠበኛ፡ፈስ፡ዐይን፡ፋስ። የካባን፡ራብ፥የዳባን፡ጥጋብ፡የሚያውቅ፡የለም። የላሜ፡ልጅ፥ያውራዬ፡ውላጅ። የሌባ፡ዐይነ፡ደረቅ፥መልሶ፡ልብ፡ያደርቅ። የሌባን፡ጠበቃ፥አደባልቀኽ፡ውቃ። የልጅ፡ጥፉ፥በስም፡ይደግፉ። የሚያድግ፡ልጅ፡አይጥላኽ፤የሚሞት፡ሽማግሌ፡አይርገምኽ። የማይፈወስ፡ድውይ፤የማይመለስ፡ጊጉይ። የምጣዱ፡ሳለ፥የዕንቅቡ፡ተንጣጣ። የሞተውን፡አያ፡ይለዋል። የነገር፡ጣም፡በዦሮ፤የኽል፡ጣም፡በጕረሮ። የጠገራ፡ላም፥ባደረችበት፡በረት፡እበት፡አይገኝም። የጠረጠረ፥ቤቱን፡ዐጠረ። የመዝሙር፡መዠመሪያ፡ሃሌታ፤የዘፈን፡መዠመሪያ፡እስክስታ። የነገር፡ወጡ፥ማዳመጡ። የፈሪ፡በትር፥ዐሥር። የፉክክር፡በር፡ሳይዘጋ፡ዐደረ። የረዘመውን፡በጦር፥ያጠረውን፡በድግር። የራሷን፡አበሳ፡በሰው፡አብሳ። የሰው፡ገንዘብ፡አይጠገብም። የሰው፡ወርቅ፡አያደምቅ። የስንዴ፡ዐራራ፥የቈንዦ፡መራራ። የሹሮ፡ድንፋታ፥እንጀራ፡እስኪመጣ። የሺ፡ፍልጥ፥ማሰሪያው፡ልጥ። የተጠማ፡ከፈሳሽ፤የተበደለ፡ከነጋሽ። የተከፋ፡ተደፋ። የተናገሩት፡ከሚጠፋ፥የወለዱት፡ይጥፋ። የታዘለ፡በለምድ፥የተረገዘ፡በሆድ። የታጠበ፡እጅ፥ያልባለቀ፡ልጅ። የቸገረው፡ዱቄት፡ከነፋስ፡ይጠጋ። የት፡ነው፡አገርኽ፧አህያ፡ፈጅ።ከማዞር፡ከመጠምጠም፡እንዲያው፡ዥብ፡ነኝ፡አትልምን፧ የትም፡ፍጪው፥ዱቄቱን፡አምጪው። የትም፡ተወለድ፤አንኮበር፡እደግ። ያቡን፣የጨጌ፡ከብት፥በየወገኑ፡ይከተት። ያባያ፡ልጅ፡ወዳቂ፥ያራኝ፡ልጅ፡አጥባቂ። ያባት፡ወዳጅ፤የደንጊያ፡ገድጋጅ። ያህያ፡ባል፡ከዥብ፡አያስጥል። ያወቀ፥ተጠነቀቀ፤የዘነጋ፥ተወጋ። ያውሬ፡ሥጋ፥ለወሬ። ያኵራፊ፡ምሳ፡ራት፡ይኾናል። ያለኽ፡ምዘዝ፥የሌለኽ፡ፍዘዝ። ያልገደለ፡ዘማች፤ያልወለደ፡ዐማች። ያልወለድኹት፡ልጅ፡አባባ፡ቢለኝ፤አፌን፡ዳባ፡ዳባ፡አለኝ። ያልጠረጠረ፡ተመነጠረ። ያልተሾመ፡አያዝ፤ያልቀሰሰ፡አይናዝዝ። ያመኑት፡ፈረስ፥በደንደስ። ያምራል፡ብሎ፡ከመናገር፥አያምርም፡ብሎ፡መተው። ያምሯል፤ይታደሏል። ያፍ፡ዘመድ፥በገበያም፡አይገድ። ያረገዘች፡ታስታውቅ፥ከደረቷ፡ትታጠቅ። ያረረበት፡ያማስላል። ያራኝ፡ልጅ፥አጥባቂ፤ያባያ፡ልጅ፥ወዳቂ። ያስቡት፡አይገድ። ያተር፡ክምር፥የጪሰኛ፡ክብር። ይሉኝታ፥የራስ፡ዐሊን፡ቤት፡የፈታ። ይሉኝታና፡መጠቀም፡ባንድነት፡አይገኝም። ይመስል፥አይመስል፤የጠይብ፡እጁ፡ተከሰል።
ከ ከበሮ፥በሰው፡እጅ፡ያምር፤ሲይዙት፡ያደናግር። ከጌታ፡ግልምጫ፥ከዳገት፡ሩጫ፥ከባለጌ፡ጡጫ፥(ሰውረኝ)። ከዳቦ፡የተገኘ፡ወጥ፥ዐብረኽ፡ግመጥ። ከገንዘብ፡ርስት፥ከከብት፡እንስት። ከባለቤት፡ያወቀ፡ቡዳ፡ነው። ከወገብ፡በታች፡ጣዖት፤ከወገብ፡በላይ፡ታቦት። ከወገኑ፡የተለየ፡አንበጣ፡ይኾናል፡ፌንጣ። ከጥላ፡ያረፉ፤ከሞት፡የተረፉ። ከይሉኝ፡አይል፡ዐይብ፡አትብላ፤አይመረው፥አይተኵሰው፤ውጦ፥ውጦ፡ይጨርሰው። ከክፉ፡ባለዕዳ፡ጐመን፡ዘር፡ተቀበል። ከልጅ፡አትጫወት፤ያወጣኻል፡በንጨት። ከልጅ፡ክፉ፥ዲቃላ፤ከኽል፡ክፉ፥ባቄላ፤ከልብስ፡ክፉ፥ነጠላ።ጠላት፡ይገፋል፡ዲቃላ፤ራብ ፡ይከላል፡ባቄላ፤ቀን፡ያሳልፋል፡ነጠላ። ከመደብደብ፡ይሻላል፡ማደብ። ከመጠምጠም፥መማር፡ይቅደም። ከመልካም፡ጠላ፥ክፉ፡ጠጅ፤ከመልካም፡ጎረ፡ቤት፥ክፉ፡ልጅ። ከመምሩ፥ደቀ፡መዝሙሩ። ከመረቁ፡አውጡልኝ፤ከሥጋው፡ጦመኛ፡ነኝ። ከመቶ፡ዐምሳ፡ዳዊት፥የልብ፡ቅንነት። ከሜዳ፡ወዲያ፡ፈረስ፥ካርባ፡ወዲያ፡ቄስ። ከምድር፡አደላድሎ፡ካህያ፤ከቡላድ፡አደላድሎ፡ከቋያ። ከነገረኛ፡ሰው፡ሥንቅ፡አይደባልቁም። ከነገሩ፥ጦም፡ዕደሩ። ከኛ፡ወዲያ፡ጐራሽ፥እኽል፡አበላሽ። ከናት፡ወዲያ፡ዘመድ፥ከቃጫ፡ወዲያ፡ገመድ። ከሩቅ፡ዘመድ፥የቅርብ፡ጎረ፡ቤት። ከሰው፡ክፉ፥ደባል፤ከጭነት፡ክፉ፥አላል። ከሰው፡ክፉ፥ደብተራ፤ካውሬ፡ክፉ፥ዳሞትራ። ከሰው፡ቀለብላባ፥ከመሬት፡ገብጋባ። ከሺ፡ደብተራ፥የቄስ፡ደንካራ። ከሺ፡ምስክር፡የታቦት፡እግር። ከተሟጋች፡ታራቂ፤ካጣቢ፡አድራቂ። ካገር፡ደጋ፤ከመኝታ፡ዐልጋ። / ካገር፡ወይና፡ደጋ፤ከመኝታ፡አልጋ። ካጕል፡ጥንቈላ፥የሰው፡ልጅ፡መላ። ካላ፟ህ፡አልኾንኹ፥ከነቢ። ካልጠገቡ፡አይዘሉ፤ካልዘለሉ፡አይሰበሩ። ካልሠሩ፡በጣም፥ገንዘብ፡አይመጣም። ካንዠት፡ካለቀሱ፡እንባ፡አይገድም። ካፍ፡የወጣ፡አፋፍ፡(ነው)። ክስ፡በክሱ፤ሥጋን፡በኵበት፡ጠበሱ።
ኸ ኹለት፡ጥፉ፥ካገር፡ይጠፉ። ኹለት፡ቍና፡ሰጥቼ፥አንድ፡ጥንቅል።
ለ ለዳኛ፡አመልክት፥እንዲኾን፡መሠረት። ለወጡ፡ዕዘኑለት፥ከንጀራውም፡ጕረሡለት። ለወሬ፡የለው፡ፍሬ፤ላበባ፡የለው፡ገለባ። ለጥምቀት፡ያልኾነ፡ቀሚስ፥ይበጣጠስ። ለጦም፡ግድፈት፤ለበዓል፡ሽረት። ለይቶት፡አባ፡ንጉሧ። ለሙት፡የለው፡መብት። ለራሱ፡አያውቅ፡ነዳይ፥ቅቤ፡ለመነ፡ላዋይ። ለሰው፡ብሎ፡ሲያማ፥ለኔ፡ብለኽ፡ስማ። ለሰው፡ልጅ፡ሲያበሉ፥ለውሻ፡ልጅ፡ያብሉ። ላገሩ፡እንግዳ፥ለሰዉ፡ባዳ። ላህያ፡ማር፡አይጥማት። ላይሞቱ፡መናዘዝ፤ላይመቱ፡መጋበዝ። ላይን፡አምላክ፡አለው። ላይንና፡ለወዳጅ፡ጥቂት፡ይበቃዋል። ላም፡ሲበዘበዝ፥ጭራውን፡ያዝ። ላምጪ፡ይግደደው። ላንድ፡ብርቱ፥ኹለት፡መድኀኒቱ። ላፍ፡ግም፥አፍንጫ፡ድፍን፡ያዝለታል። ላሳር፡የጣፈው፡ቢነግድ፡አይተርፈው። ሌባን፡ሌባ፡ቢሰርቀው፥ምን፡ይደንቀው። ሌሊት፡ላራዊት፥ቀን፡ለሰራዊት። ልጅ፡ያለልጅ፡አከለ። ልጅና፡ጦጣ፥ውሃ፡ይጠጣ። ልፋት፡ቢያምርኽ፥መሬት፡ግዛ፤ችግር፡ቢያምርኽ፥ልጅ፡አብዛ።
መ መጓጓት፡ያከሳል። መሶብ፡ሰፍቼ፥ላጤ፡አበርክቼ። ማቅ፡ይሞቃል፤ጋቢ፡ይደምቃል፤ገቢውን፡ባለቤት፡ያውቃል። ሜ፡ባልኩ፥ፍየል፡ከፈልኩ። ምን፡ብታፈገፍጊ፥ተግድግዳ፡አታልፊም። ምን፡ያመጣል፡ሠኔ፤ምን፡ይሠራል፡ቦዘኔ። ምን፡ቢያርሱ፥እንደ፡ጐመን፡አይጐርሡ። ምን፡ቢነግሡ፥በገዛ፡እጅ፡አይካሱ። ምንም፡በሙቱ፥ዐራድማ፡ሸምቱ። ምንም፡ብጠላው፥በወንድሜ፡ግንባር፡ደም፡አልይበት። ሞኝ፡የያዘው፡ፈሊጥ፥ውሻ፡የያዘው፡ሊጥ። ሞኝ፡የለቱን፥ብልኽ፡ያመቱን። ሞት፡ሲደርስ፥ቄስ፤ጦር፡ሲደርስ፡ፈረስ።
ነ ነገሩ፡ነገር፡ነው፤ውስጡ፡ጥቅንጥቅ፡ነው። ነገር፡ቢበዛ፡ባህያ፡አይጫንም። ነገር፡ባዋቂ፥ብረት፡በጠራቂ። ነገር፡ከግቡ፤ጋሻ፡ከንግቡ። ንጉሥ፡ከሠየመው፡ማረሻ፡የሾመው። ንግርና፡ግግር፥ሳይደርስ፡አይቀር።
ኘ
ሠ ሠላሳ፡ቢታለብ፥እኔ፡በገሌ፡አለች፡ድመት። ሥጋ፡ቍጠር፡ቢሉት፦ጣፊያ፡አንድ፥አለ።
ዐ ዐባይ፡ጠንቋይ፡ቤት፡ያፈርሳል። ዐብሮ፡ማደግ፡ያናንቃል። ዐደራ፡ቢሏቸው፥ይብሳሉ፡እሳቸው። ዐደራ፡ጥብቅ፤ሰማይ፡ሩቅ። ዐውድማ፡ላመለጥ፤ምስክር፡ላበለጥ። ዐጤን፡ይበልጡ፡ቀላጤ፥ሙክትን፡ይሻል፡ወጠጤ። ዐጤን፡መደብ፤ይቴጌን፡ገደብ። ዐይጥ፡በበላ፥ዳዋ፡ተመታ። ዐይጥ፡ለሞቷ፡የድመት፡አፍንጫን፡ታሸታለች። ዐሮ፟ም፡መሮም፥ማበሬን፡ከፈልኹ። ዐሎ፡ብሎ፡የተረታ፥መኻል፡አገዳውን፡የተመታ። ዓለም፡ዐላፊ፥መልክ፡ረጋፊ። ዓሣ፡ያለበት፡ባሕር፥ዕውር፡ያለበት፡ደብር፥ሳይበጠበጥ፡አያድር። ዕዳ፡በድግጣ። ዕዳው፡ዶሮ፥መጋቢያው፡ዳወሮ። ዕድሜ፡ለንስሓ፥ዘመን፡ለፍሥሓ። ዕድሜና፡ጨርቅ፥እንደ፡ምንም፡ያልቅ። ዕውቀትና፡ፍጥረት፡አንድ፡ቀን፡ነው። ዕውር፡ቢወበራ፥ከመሪው፡ይጣላ። ዕውር፡ያለበት፡ደብር፥ዓሣ፡ያለበት፡ባሕር፥ሳይበጠበጥ፡አያድር። ዕንጨት፡ኹኖ፡የማይጨስ፥ሰው፡ኹኖ፡የማይበድል፡የለም።
ፈ ፈጥኖ፡መስጠት፤ዃላ፡ለመፀፀት። ፊት፡ወዳጅኽን፡በምን፡ቀበርከው፧በሻሽ፤የዃለኛው፡እንዳይሸሽ። ፊት፡የደረሰን፡ወፍ፡ይበላው፤ፊት፡የተናገረን፡ሰው፡ይጠላው። ፌንጣ፡ብትቈጣ፥እግሯን፡ጥላ፡ኼደች። ፍየል፡ከመድረሷ፥ቅጠል፡መበጠሷ።
ጸ ጺም፡የሌለው፡መምር፤ዐጸድ፡የሌለው፡ደብር።
ፀ
ቀ ቀይ፡እንደ፡በርበሬ፤ጠሩ፡እንደ፡ብርሌ። ቀን፥በበቅሎ፤ማታ፡በቈሎ። ቀን፡ከጣለው፥ዅሉ፡የጠላው። ቀን፡ለተባባሰው፥ማጭድ፡አታውሰው። ቅቤ፡መዛኝ፡ድርቅ፡ያወራል። ቍንጫ፡የተጠረገ፡ዕለት፥ባለጌ፡የተመከረ፡ዕለት።
ረ
ሰ ሰባት፡ዓመት፡ባይማሩ፥ሰባ፡ዓመት፡ይደነቍሩ። ሰዶ፡ማሳደድ፡ቢያምርኽ፥ዶሮኽን፡ለቆቅ፡ለውጥ። ሰው፡እንግዳ፡ቢኾን፥እግዜር፡ባላገር፡ነው። ሰው፡ከሞት፡ወዲያ፥ከወረደ፡አንጋዳ፥ወዳጁን፡አይጠቅም፥ጠላቱን፡አይጐዳ። ሰውን፡ማመን፡ቀብሮ፡ነው። ሰይጣን፡ጦመኛ፡ሲኾን፥ዘላለም፡ሰይጣን፡ነው። ሰይጣን፡ለወዳጁ፡ደርብ፡ነው። ሰነፍ፡እረኛ፡ከሩቅ፡ይመልሳል። ሲገደገድ፡ያልበጀው፥ሲዋቀር፡እሳት፡ፈጀው። ሲወጡ፡እንደ፡ጦጣ፤ሲወርዱ፡ዐሳር፡መጣ። ሲጠባ፡ያደገ፡ጥጃ፥ቢይዙት፡ይጓጕራል። ሲያረጁ፡አይበጁ። ሲያረጁ፡አንባር፡ይዋጁ። ሲታጠቡ፡ከክንድ፥ሲታረቁ፡ከሆድ። ሳይጠሩት፡ወይ፡ባይ፥ሳይሰጡት፡ተቀባይ። ሳይጣሉት፡የተጣላ፥ሲርብ፡ያበላ። ሳይቸግር፡ጤፍ፡ብድር። ሳትወልድ፡ብላ። ሴት፡ሲበዛ፥ጐመን፡ጠነዛ። ሴት፡ታውቅ፤በወንድ፡ያልቅ። ስለት፡ድጕሱን፥ደባ፡ራሱን። ስምኽ፡ማን፡ነው፧ላገር፡አይመች።ማን፡አወጣልኽ፧አሮጋግቶች። ስምኽ፡ማን፡ነው፧ላገር፡አይመች።ማን፡አወጣልኽ፧ጎረባብቶች። ስምንተኛው፡ሺ፥ሰው፡አበላሺ።
ሸ ሸዋ፡ባላመጠ፥ባመቱ፡ይውጣል። ሹመት፡በተርታ፤ሥጋ፡በገበታ።
ተ ተግደርዳሪ፤ጦም፡ዐዳሪ። ተጠማኝ፡ሲሰነብት፡ባለርስት፡ይኾናል። ተጥዶ፡የማይፈላ፤ተሹሞ፡የማይበላ። ተፈጥሮን፡ተመክሮ፡አይመልሰውም። ተረቴን፡መልስ፥አፌን፡በጨው፡አብስ። ትልቁ፡ዳቦ፡ሊጥ፡ኾነ።
ቸ ቸርን፡ቢያጠብቁት፡ቢስ፡ይኾናል።
ጰ ጳጉሜ፡ቢወልስ፥ጐተራኽን፡አብስ።
ፐ
የፋይሉ ታሪክ
የቀድሞው ዕትም ካለ ቀን/ሰዓቱን በመጫን መመልከት ይቻላል።
| ቀን /ሰዓት | ናሙና | ክልሉ (በpixel) | አቅራቢው | ማጠቃለያ | |
|---|---|---|---|---|---|
| ያሁኑኑ | 23:19, 30 ሜይ 2011 |  | 1,275 በ1,650፣ 106 ገጾች (368 KB) | Hgetnet (ውይይት | አስተዋጽኦ) |
You cannot overwrite this file.
መያያዣዎች
የሚከተለው ገጽ ወደዚሁ ፋይል ተያይዟል፦