Այն ակնթարթն եմ հիշում ես պայծառ
| Այն ակնթարթն եմ հիշում ես պայծառ | |
|---|---|
| Տեսակ | բանաստեղծություն |
| Ժանր | պոեզիա |
| Ձև | բանաստեղծություն |
| Հեղինակ | Ալեքսանդր Պուշկին |
| Երկիր |  Ռուսական կայսրություն |
| Բնագիր լեզու | ռուսերեն |
| Գրվել է | 1825 |
| Հրատարակվել է | 1827 |
 To*** Kern | |
«Այն ակնթարթն եմ հիշում ես պայծառ…» (ռուս.՝ «Я помню чудное мгновенье»), Ալեքսանդր Պուշկինի «Կ***» բանսատեղծության ավանդական անունը (վերցված առաջին տողից), նվիրված է (համաձայն համընդհանուր կարծիքի) Աննա Կերնին[1], որը Ռիգայի ամրոց պարեն տանելու համար 1812 թվականի Հայրենական պատերազմի ժամանակ հերոսի կոչում ստացած Երմոլայ Ֆեդորովիչ Կերնի կինն էր։
Բանաստեղծությունը գրվել է 1825 թվականի հուլիսի 19-ից ոչ շուտ։ Այդ ժամանակ Պուշկինը ստիպված էր գտնվել Միխայիլովսկի ընտանեկան կալվածքի տարածքում։ «Կ***» բանաստեղծությունը առաջին անգամ տպագրվել է «Հյուսիսային ծաղիկներ» հայտնի ալմանախում, որի հրատարակիչը եղել է Պուշկինի լիցեյական ընկերը՝ Անտոն Անտոնովիչ Դալվիգը 1827 թվականին։ Հաջորդ անգամ Պուշկինը և Կերնը հանդիպել են միայն 1825 թվականին, երբ Կերնը հյուրընկալվել էր իր մորաքրոջ՝ Պրասկովյա Օսիպովայի Տրիգորսկոե կալվածքում։ Օսիպովան եղել է Պուշկինի հարևանը և նրա լավ ծանոթը։ Կա կարծիք, որ նոր հանդիպումը, որը կայացել է շատ երկար դադարից հետո, Պուշկինին ոգեշնչել է՝ ստեղծելու շատ նշանակալից ստեղծագործությունը։ Հայտնի է, որ Ա. Ս. Պուշկինը ստեղծագործության ինքնագիրը անձամբ նվիրել է Աննա Կերնին նրա՝ Տրիգորսկոեից Ռիգա մեկնելուց առաջ, որը կայացել է 1825 թվականի հուլիսի 19-ին։ Սակայն ինքնագիրներից մեկը, համաձայն նրա հիշողությունների, գտնվել է «Եվգենի Օնեգին» պոեմի երկրորդ գլխի ձեռագրում, որը Աննա Կերնը մեկնելուց առաջ պետք է իր հետ վերցներ։ Պուշկինը անսպասելի ետ է վերցրել ինքնագիրը և միայն խնդրանքներից հետո է այն նորից վերադարձրել։ Բացի դրանից, այդ մաքրագիր տարբերակը անդառնալիորեն կորել է բոլորին, հավանաբար, հենց Ռիգայում՝ պարետի տանը։
Պուշկինի բանաստեղծական ուղերձի գլխավոր թեման հանդիսանում է սերն է, որը միշտ առանձնահատուկ տեղ է ունեցել նրա արվեստում։ Հենց կենսագրական փաստերն են այն դարձնում կառուցվածքային իմաստալի ամբողջության համաշխարհային գրականության սիրային քնարերգության մեջ։
1840 թվականին Միխայիլ Գլինկան Պուշկինի բանաստեղծության հիման վրա գրել է ռոմանս՝ նվիրելով այն իր սիրելիին՝ Եկատերինա Կերնին (Աննա Կերնի աղջկան)[2]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| ||||||||||||||||||||||||||||||