Jump to content

ናፖሊ

ከውክፔዲያ
(ከኒያፓል የተዛወረ)

ናፖሊ (ጣልኛ፦ Napoli) የካምፓኒያ ጣልያን ከተማ ነው። የሕዝቡ ቁጥር 1,061,644 አካባቢ ነው።

ከክርስቶስ ልደት በፊት በመጀመርያው ሺህ ዓመት በግሪኮች የተመሰረተች፣ ኔፕልስ በዓለም ላይ ካሉት ቀጣይነት ያላቸው ሰዎች ከሚኖሩባቸው የከተማ አካባቢዎች አንዷ ናት። ከክርስቶስ ልደት በፊት በስምንተኛው ክፍለ ዘመን፣ ፓርተኖፔ (ጥንታዊ ግሪክ፡ Παρθενόπη) በመባል የሚታወቅ ቅኝ ግዛት በፒዞፋልኮን ኮረብታ ላይ ተመሠረተ። ከክርስቶስ ልደት በፊት በስድስተኛው ክፍለ ዘመን፣ እንደገና ኒያፖሊስ ተብሎ ተመሠረተ። ከተማዋ የማግና ግሬሺያ አስፈላጊ አካል ነበረች፣ የግሪክ እና የሮማውያን ማህበረሰብ ውህደት ውስጥ ትልቅ ሚና ተጫውታለች፣ እና በሮማውያን ስር ትልቅ የባህል ማዕከል ነበረች።

ከ 20 ኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ጀምሮ ኔፕልስ በ "ሴንትሮ ዲሬዝዮናሌ" የንግድ አውራጃ ግንባታ እና የላቀ የመጓጓዣ አውታር በመገንባቱ የታገዘ ከፍተኛ ኢኮኖሚያዊ እድገት ነበረው ፣ ይህም ወደ ሮም እና ሳሌርኖ የሚወስደውን ከፍተኛ ፍጥነት ያለው የባቡር ሐዲድ እና የተስፋፋ የምድር ውስጥ ባቡር ኔትወርክን ያጠቃልላል ። ኔፕልስ በጣሊያን ውስጥ ከሚላን እና ከሮም ቀጥሎ በሶስተኛ ደረጃ ትልቁ የከተማ ኢኮኖሚ ነው። የኔፕልስ ወደብ በአውሮፓ ውስጥ በጣም አስፈላጊ ከሆኑት አንዱ ነው. ከንግድ እንቅስቃሴዎች በተጨማሪ የኔቶ የተባበሩት መንግስታት ጥምር ሃይል አዛዥ ኔፕልስ መኖሪያ ነው።

የኔፕልስ ታሪካዊ ከተማ ማዕከል በአውሮፓ ውስጥ ትልቁ እና በዩኔስኮ የዓለም ቅርስነት ተመዝግቧል። የ Caserta ቤተ መንግስት እና የሮማውያን የፖምፔ እና የሄርኩላነም ፍርስራሾችን ጨምሮ በርካታ ባህላዊ እና ታሪካዊ ጉልህ ስፍራዎች በአቅራቢያ አሉ። ኔፕልስ እንደ ፖሲሊፖ፣ ፍሌግራያን ሜዳዎች፣ ኒሲዳ እና ቬሱቪየስ ባሉ የተፈጥሮ ውበቶቿም ትታወቃለች። የናፖሊታን ምግብ ከፒዛ ጋር ባለው ግንኙነት ይታወቃል፣ እሱም ከከተማው የመነጨው፣ እንዲሁም ሌሎች በርካታ የሀገር ውስጥ ምግቦች። በኔፕልስ አካባቢ ያሉ ምግብ ቤቶች ከየትኛውም የጣሊያን ግዛት ከሚሼሊን መመሪያ ብዙ ኮከቦችን አግኝተዋል። የኔፕልስ ሴንትሮ ዲሬዝዮናሌ እ.ኤ.አ. በ 1994 የተገነባው በጣሊያን ውስጥ የመጀመሪያው ሰማይ ጠቀስ ፎቆች ስብስብ ሆኖ እስከ 2009 ድረስ በጣሊያን ውስጥ ብቸኛው ቡድን ሆኖ ቆይቷል ። በኔፕልስ ውስጥ በጣም ታዋቂው የስፖርት ቡድን የሴሪ አ እግር ኳስ ክለብ ኤስ.ሲ. ናፖሊ, የሁለት ጊዜ የጣሊያን ሻምፒዮና ከከተማው በስተምዕራብ በሚገኘው በስታዲዮ ዲዬጎ አርማንዶ ማራዶና የሚጫወተው በፉዮሪግሮታ ሩብ ውስጥ።

ኔፕልስ በበርካታ ከፍተኛ የትምህርት ተቋማት እና የምርምር ማዕከላት ትታወቃለች። ኔፕልስ በ1224 በፍሬድሪክ II የተመሰረተው በኔፕልስ ፌዴሪኮ II ዩኒቨርሲቲ መልክ በዓለም ላይ እጅግ ጥንታዊው የመንግስት ዩኒቨርሲቲ ነው ተብሎ የሚታሰበውን ያስተናግዳል። ዩኒቨርሲቲው በጣሊያን ውስጥ በጣም ታዋቂ ከሆኑት መካከል አንዱ ነው ፣ ወደ 100,000 የሚጠጉ ተማሪዎች እና በ 2007 ከ 3,000 በላይ ፕሮፌሰሮች. በ 1807 በጆሴፍ ቦናፓርት የተከፈተው የኔፕልስ የእጽዋት አትክልት አስተናጋጅ ነው, በቦርቦን ንጉስ ፈርዲናንድ አራተኛ ስር የተሰሩ እቅዶችን በመጠቀም. የአትክልት ስፍራው 15 ሄክታር ወደ 25,000 የሚጠጉ ከ10,000 በላይ ዝርያዎች ናሙናዎች አሉት።