ጥሬ ኮዱን ለሲንጋፖር ለማየት

{{የሀገር መረጃ
|ስም = ሲንጋፖር
|ሙሉ_ስም = ሲንጋፖር ሪፐብሊክ <br /> Republic of Singapore <br /> Republik Singapura <br /> 新加坡共和国 <br /> சிங்கப்பூர் குடியரசு
|ባንዲራ_ሥዕል = Flag of Singapore.svg
|ማኅተም_ሥዕል = Coat of arms of Singapore.svg
|ባንዲራ_ስፋት = 
|መዝሙር = ''Majulah Singapura'' <br /> ''Onward, Singapore'' <br /><br /><center>[[File:Majulah Singapura.ogg]]</center>
|ካርታ_ሥዕል = Singapore in its region (zoom).svg
|ካርታ_መግለጫ_ፅሁፍ =
|ዋና_ከተማ = '''ሲንጋፖር'''
|የመንግስት_አይነት = አንድ ፓርቲ አገር ፓርለሜንታዊ ሪፐብሊክ
|የመሪዎች_ማዕረግ = <br>[[ፕሬዝዳንት]] <br />  [[ጠቅላይ ሚኒስትር]]
|የመሪዎች_ስም = ጆሰፍ ዩቫራጅ ፒላይ <br /> ሊ ሥየን ሎንግ 
|ብሔራዊ_ቋንቋ = [[እንግሊዝኛ]] <br /> ማላይ <br /> [[ቻይንኛ]] <br /> [[ታሚልኛ]]
|የገንዘብ_ስም = ሲንጋፖር ዶላር (S$)
|የመሬት_ስፋት = 719.1
|የመሬት_ስፋት_ከዓለም = 176
|ውሀ_ከመቶ = 1.43
|የሕዝብ_ብዛት_ግምት_ዓመት = እ.አ.አ. በ2016
|የሕዝብ_ብዛት_ግምት = 5,607,300
|የሕዝብ_ብዛት_ከዓለም = 113
|ሰዓት_ክልል = +8
|የስልክ_መግቢያ = +65
|ከፍተኛ_ደረጃ_ከባቢ = .sg <br />.新加坡 <br />.சிங்கப்பூர் 
}}

[[ስዕል:Saint Andrew's Cathedral, Singapore 2.JPG|thumb|250px|left]]
'''ሲንጋፖር''' [[ከተማ-አገር]] ነው። 

የሚኖርበት የህዝብ ቁጥር 3,438,600 ሆኖ ይገመታል። ከተማው {{coor dm |01|18|N|10|50|E}} ላይ ተቀምጦ ይገኛል።

== ታሪክ ==

የግሪክ መልክዐ ምድር አዋቂ [[ቶሌሚ]] (150 ዓ.ም. ግድም) በዚያ ሥፍራ '''ሳባና''' የተባለ የንግድ ወደብ በካርታው ላይ አሳየ። በ250 ዓ.ም. ግድም ደግሞ አንድ [[ቻይና]]ዊ መዝገብ በዚያው ቦታ '''ፑ ልዎ ቾንግ''' የተባለ ደሴት ይገልጻል። በ680 ዓ.ም. ገዳማ ደሴቱ በ[[ሽሪዊጃያ መንግሥት]] ግዛት መካከል ሆነ። ከ1300 ዓ.ም. በፊት '''ተማሲክ''' የተባለ መንደር ነበረበት። በአንድ ትውፊት ዘንድ [[ሳንግ ኒላ ኡታማ]] የሚባል የሽሪዊጃያ መስፍን ያንጊዜ ስሙ '''ሲንጋፑራ''' («የ[[አንበሳ]] ከተማ») የሚባል ከተማ በተማሲክ ደሴት ላይ ሠራ። 

[[ስዕል:Cbd_night.jpg|thumb|left|250px|ሲንጋፖር በሌሊት]]
በ1400 ዓ.ም. አካባቢ የሽሪዊጃያ መንግሥት ሲደክም ጎረቤቶቹ [[ማጃፓሂት]]ና [[ሲያም]] ይታግሉበት ነበር። ሆኖም ሲንጋፖር ሽሪዊጃያን የተከተለው [[የመላካ ሡልጣንነት]] ማዕከል ሆነ። በ[[16ኛው ክፍለ ዘመን]] ዓ.ም. ላይ ይህ ሡልጣንነት ከ[[ፖርቱጋል]] ጋር ተጣለና በ[[1605]] ዓ.ም. ፖርቱጊዞች ሲንጋፖርን አቃጠሉት። 

የነበረው ከተማ ጠፍቶ ዙሪያው በፖርቱጊዞች ይገዛ ነበር፤ ብዙም ሳያልፍ የ[[ሆላንድ]] ነጋዴዎች ዙሪያውን አስተዳደሩ። የሲንጋፖር ደሴት እራሱ በይፋ በ[[ጆሖር ሡልጣን]] ግዛት ነበር። በ[[1811]] ዓ.ም. የ[[ዩናይትድ ኪንግደም|እንግሊዝ]] አገረ ገዥ [[ስታምፎርድ ራፈልዝ]] የሆላንድ ነጋዴዎችን ላዕላይነት ለማቃወም አስቦ ፡ የጆሖር ሡልጣን ጣውንት ወንድሙን ለሡልጣንነቱ ደግፎ ፡ በደሴቱ ላይ አዲስ ከተማ ለመመሥረት ፈቃድ በዚያ አገኙ። የብሪታንያ ቅኝ አገርና ንግድ ጣቢያ ሆኖ በቶሎ አደገ፤ በ[[1815]] ዓ.ም. ጆሖር ደሴቱን ለእንግሊዝ መንግሥት ሸጠው። በብዛት በሲንጋፖር የሰፈሩት ሰዎች [[ቻይናዊ]] ነበሩ። 

ከ[[1934]] እስከ [[1937]] ዓ.ም. በ[[2ኛው አለማዊ ጦርነት]] የ[[ጃፓን]] ሃያላት ሲንጋፖርን በግፍ ያዙ፤ በዚህም ወቅት የከተማው ስም '''ሾናንቶ''' ተብሎ ይሉት ነበር። ከጦርነቱ በኋላ ሲንጋፖር በ[[1950]] ዓ.ም. ራስ-ገዥ ሁኔታ ከእንግሊዝ አገኘ። በ[[1956]] ዓ.ም. ግን በነጻ ፈቃዱ ሲንጋፖር በአዲሱ [[የመላይዢያ ፌዴሬሽን]] ውስጥ ክፍል ሆነ። ይህ ሁኔታ እስከ [[1957]] ዓ.ም. ብቻ ድረስ ቆየ፤ ትብብሩ ለጸጥታ ተስማሚ ስላልሆነም [[መላይዢያ]] ሲንጋፖርን ከፌዴሬሽኑ አስወጥቶ የዛኔ እስካሁን ድረስ '''የሲንጋፖር ሬፐብሊክ''' ሆነ።

== ቋንቋዎች ==

በሲንጋፖር 4 ይፋዊ ልሳናት አሉ። እነርሱም [[መላይኛ]]፣ [[እንግሊዝኛ]]፣ [[ቻይንኛ]] ([[ፑቶንግኋ]]) እና [[ታሚልኛ]] ናቸው። መላይኛ ደግሞ ብሔራዊ ቋንቋ ነው። 

== ሕግ ==

ሲንጋፖር አደንዛሽ የሚከለክል በጣም ጥብቅ ሕግ አለው፣ በአደንዛሽ የሚነግዱ ይሙት በቃ ሊቀበል ይቻላል። የሲንጋፖር ሕግጋት ሁሉ ጥብቅ ናቸው፤ ከባድ ቅጣቶች ይሰጣሉ። ሽንት ቤት ከመጠቀም ቀጥሎ በውሃ ጠርጎ መሄድ  እንዳይቀር ክልክል ነው። በገሃድ መትፋት የገንዘብ መቀጫ ያመጣል። ጠበንጃም ሆነ የኪስ ቢላዎ ተከለክለዋል፣ [[ማስቲካ]] ስንኳ በሕግ የተከለከለ ሥራ ነው። የሲንጋፖር መንግሥት አንዳንድ [[ፊልም]] ብቻ ይፈቅዳል፣ ብዙ ጊዜ በሃይማኖት፣ በዘርኛነት፣ ወይም በእራቁት ምክንያቶች የሚከለክሉ ፊልሞች አሉ። 

==ባህል==

የሲንጋፖር የሚጣፈጥ አበሳሰል ብዙ አይነት የባህር ምግቦችን እንደ [[ሠርጠን]]፣ [[ኦይስተር]]ና [[ካላማሪ]] (ስኩዊድ) ያጠቅልላል።  በሕንድ ሠፈሮች የአትክልት ቡፌ በ[[ሙዝ]] ቅጠል ላይ ተስፋፍቶ ይቀርባል።

ብዙ በዓላት በሲንጋፖር ይከብራሉ። [[ጣይፑሳም]] በተባለው በዓል ቀን ላይ አንዳንድ ሰው የሰውነት መውጋቶች ይሠራል። የ[[ቡዲስም]]፣ [[እስልምና]]፣ [[ክርስትና]]፣ እና የሕንድ ሀይማኖት በዓላት ሁሉ በሲንጋፖር ይከብራሉ። 

ብዙ የ[[ክላሲካል ሙዚቃ]] ወዳጆች በሲንጋፖር ይገኛሉ። ይህን የሚመሰክር በሕዝባዊ አጸዶች ቦታ ውስጥ ለአቀናባባሪው [[ሾፐን]] ትዝታ በተሠራው ሐውልት ነው።   

{{በየእስያ ውስጥ የሚገኙ አገሮች}}

[[መደብ:የእስያ አገራት]]
[[መደብ:ዋና ከተሞች]]
[[መደብ:የእስያ ከተሞች]]