ጥሬ ኮዱን ለኦኩስ ወዩስ ለማየት

'''ኦኩስ ወዩስ''' ([[ሮማይስጥ]]፦ ''Ochus Veius'') በ[[ጣልያ]]ናዊ መኖኩሴ [[አኒዩስ ዴ ቪቴርቦ]] ጽሑፍ ዘንድ ([[1490]] ዓ.ም. የታተመ)፣ ከአባቱ [[ጋሜር|ኮሜሩስ ጋሉስ]] ቀጥሎ በጣልያን ሀገር ለ50 ዓመት የነገሠ ነበር (2370-2320 ዓክልበ. ግድም ማለት ነው)። 

አኒዩስ እንዳለው፣ ይህ የታወቀ ከ[[ቤሮሶስ]] ሳይሆን ከጥንታዊ የጣልያ ዜና መዋዕሎች በማግኘቱ ነበር። የአኒዩስ ታሪክ በአውሮፓ መምህሮች ዘንድ ለጥቂት ዘመን ተቀባይነት ቢያገኝም፣ በኋላ ግን ምንጮቹን ሁሉ በሐሠት እንደ ፈጠራቸው የሚል ክስ ወጣና የአኒዩስ መጽሐፎች እንደ ውሸት ተነቁ። 

አኒዩስ እንዳለው ይህ «ኦኩስ ወዩስ» ደግሞ «ኦኩስ ኩሩሊስ» ይባል ነበር፤ ስሙም «ወዮኩስ» በተባለ ተራራ ሊታይ እንደሚቻል አለ። 50 አመት ከነገሠ በኋላ [[ካም|ካሜሴኑስ]] (የ[[ኖህ]] ልጅ ካም) ከ[[አፍሪካ]] ወጥቶ የጣልያን መንግሥት እንደ ያዘ የሚል ወሬ ጨመረ። ከዚህ በላይ ስለ ኦኩስ ወዩስ ብዙ ሌላ መረጃ አይሰጥም። ሆኖም በቤሮሶስ ነው ተብሎ ባቀረበው ጽሑፍ (አሁንም [[ሐሣዊ ቤሮሶስ]] የሚባል) ስለኮሜሩስ (ጋሜር) ዘመነ መንግሥት እንዲህ ይላል፦ 

:''ኮሜሩስ ወደ [[እስኩቴስ]] ጉብኝት አድርጎ ተመልሶ  እንደ እስኩቴስ አደራረግ [[ሠረገላ]] ለመሥራት የጣልያን ከተሞቹን አስተማራቸው። እንዲሁም በ[[ሳካኛ]] (የእስኩቴስ ቋንቋ) ሠረገላ «ወዩስ» ይባላል፣ [[ጋሪ]]ም «ወያስ» ይሉታል፣ ከጋሪዎችም የተሠራ ከተማ ትንሽ ቢሆን «ወይቱላ»፣ ትልቅ ቢሆን «ኡሉርዱም»፣ መዲናም ቢሆን «ኩ ኦኮላም» ይሉታል፤ እስከ ዛሬም ድረስ እስኩቴሳውያን ጋሪና ሠረገላ እንደ መኖርያ ቤት ይጠቅማቸዋል።'' 

ከአኒዩስ በኋላ፣ በ[[1629]] ዓ.ም. [[ኩርቲዩስ ኢንጊራሚ]] የተባለ ጣልያናዊ ወጣት በቤተሠቡ እርሻ ላይ ብዙ ጥንታዊ የ[[ኤትሩስካውያን]] መዝገቦች እንዳገኘ ብሎ በሮማይስጥ ትርጉም አሳተማቸው፤ በነዚህ ደግሞ ከአኒዩስ ታሪኮች ጋር የሚስማማ ብዙ ነገር ነበር። ስለ ኦኩስ ወዩስ እንዲህ አለው፦ «የጎሜሩስ ልጅ ኦኩስ ወዩስ ተከተለው። ሕዝቡ የኖሩባቸው ብዙ ጋሪዎችና ኡሌርዳዎች ሠራ፤ በ50ኛው አመት ግን ካሜሰስ ከብዙ ሰዎች ጋር ከ[[ግብጽ]] መጥቶ ኦኩስን ተዋጋና መንግሥቱን ያዘ።» ዳሩ ግን በቅርብ ጊዜ ውስጥ የአውሮጳ ሊቃውንት የኩርቲዩስ መጽሐፍ ደግሞ ሐሣዊ እንደ ሆነ አሳመኑ፤ እስካሁንም እንደ ሐሣዊ ታሪክ ይቆጠራል።

{{S-start}}
{{S-bef | before=[[ጋሜር|ኮሜሩስ ጋሉስ]]}}
{{S-ttl | title=የኮሜራ ([[ጣልያን]]) ንጉሥ | years= 2370-2320 ዓክልበ. ግድም (አፈታሪክ)}}
{{S-aft | after=[[ካም]] «ኤሴኑስ»}}
{{End}}

[[መደብ:የጣልያን አፈታሪካዊ ነገሥታት]]