Jump to content

ከ«ሞገድ» ለውጦች መካከል ያለው ልዩነት

ከውክፔዲያ
Content deleted Content added
Robot-assisted disambiguation: ኃይል - Changed link(s) to ሃይል (ፊዚክስ)
Google:wave//.com
Tags: Reverted በንፋስ ስልክ -የሞባይል ድረገፅ
መስመር፡ 1፦ መስመር፡ 1፦
Melkamu Halgete.G
[[ስዕል:2006-01-14_Surface_waves.jpg|300px|right|thumb|የውሃ ግጽታ ላይ የሚንሸራሽር ሞገድ]]
Wave~ሞገድ
'''ሞገድ''' ማለት በ[[ጊዜ]]ና በ[[ኅዋ]] ውስጥ የሚጓዝ ''ረብሻ'' ሲሆን አብላጫውን ጊዜ ይሄው ረብሻ የሚጓዘው [[ሃይል (ፊዚክስ)|ኃይል]]ን ከአንድ ቦታ ወድ ሌላ ቦታ በማሻገር ነው። ሞገድ (ተንቀሳቃሽ ረብሻ) የሚያልፍበትን የቁስ አካል [[ሞለኪል]] በቋሚ ሁኔታ አቀማመጣቸውን አይቀይርም። ይልቁኑ እነዚህን ሞለኪሎች ባሉበት ቦታ በማርገብገብ በውስጣቸው ሰንጥቆ ያልፋል። ለምሳሌ [[ድምጽ]]ን ብንወስድ፣ በአየር ውስጥ ሲጓዝ የአየርን ጥቃቅን ክፍልፋዮች (ሞለኪሎች) አንዳቸው ባንዳቸው እንዲጋጩ በማድረግ ነው። ነገር ግን እነዚህ ሞለኪሎች ተጋጭተው በሄዱበት አይቀጥሉም። ይልቁኑ ከተጋጩ በኋላ በመፈናጠር ወደ ነበሩበት ይመለሳሉ። በዚህ አይነት መንገድ ሞገዱ ሰንጥቆ ሲያልፍ ነገር ግን አየሩ እነበረበት እንዳለ ይቀጥላል ማለት ነው። በሌላ ምሳሌ ለማየት የሳፋ (ጢሽት) [[ውሃ]] ላይ [[ቆርኪ]] ብናስቀምጥና ውሃው ላይ የውሃ ጠብታ ብናደርግ፣ ውሃው ገጽታ ላይ የምናየው ሞገድ ክብ እየሰራና እየሰፋ ወደ ሳፋው (ጢሽቱ) ዳር ቢሄድም፣ ቆርኪው ግን ሞገዱ ሲያልፈው ወደላይና ወደታች ከመዋዥቅ በቀር አብሮ ከሞገዱ ጋር ወደ ዳር አይሄድም። ባጠቃላይ መልኩ ማንኛውም በቁስ ውስጥ የሚያልፍ ሞገድ ኃይልን ከማስተላለፍ ውጭ በምንም አይነት [[መጠነ ይዘትን]] አያስተላልፍም። እኒህ በቁስ አካል ውስጥ የሚያልፉ ሞገዶች [[መካኒካል ሞገድ]] ይሰኛሉ።
የውሃ ግጽታ ላይ የሚንሸራሽር ሞገድ
'''ሞገድ''' ማለት በ[ጊዜ]ና በ[ኅዋ] ውስጥ የሚጓዝ ''ረብሻ'' ሲሆን አብላጫውን ጊዜ ይሄው ረብሻ የሚጓዘው [ሃይል (ፊዚክስ|ኃይል]ን ከአንድ ቦታ ወድ ሌላ ቦታ በማሻገር ነው። ሞገድ (ተንቀሳቃሽ ረብሻ) የሚያልፍበትን የቁስ አካል [ሞለኪል] በቋሚ ሁኔታ አቀማመጣቸውን አይቀይርም። ይልቁኑ እነዚህን ሞለኪሎች ባሉበት ቦታ በማርገብገብ በውስጣቸው ሰንጥቆ ያልፋል። ለምሳሌ [[ድምጽ]]ን ብንወስድ፣ በአየር ውስጥ ሲጓዝ የአየርን ጥቃቅን ክፍልፋዮች (ሞለኪሎች) አንዳቸው ባንዳቸው እንዲጋጩ በማድረግ ነው። ነገር ግን እነዚህ ሞለኪሎች ተጋጭተው በሄዱበት አይቀጥሉም። ይልቁኑ ከተጋጩ በኋላ በመፈናጠር ወደ ነበሩበት ይመለሳሉ። በዚህ አይነት መንገድ ሞገዱ ሰንጥቆ ሲያልፍ ነገር ግን አየሩ እነበረበት እንዳለ ይቀጥላል ማለት ነው። በሌላ ምሳሌ ለማየት የሳፋ (ጢሽት) [[ውሃ]] ላይ [[ቆርኪ]] ብናስቀምጥና ውሃው ላይ የውሃ ጠብታ ብናደርግ፣ ውሃው ገጽታ ላይ የምናየው ሞገድ ክብ እየሰራና እየሰፋ ወደ ሳፋው (ጢሽቱ) ዳር ቢሄድም፣ ቆርኪው ግን ሞገዱ ሲያልፈው ወደላይና ወደታች ከመዋዥቅ በቀር አብሮ ከሞገዱ ጋር ወደ ዳር አይሄድም። ባጠቃላይ መልኩ ማንኛውም በቁስ ውስጥ የሚያልፍ ሞገድ ኃይልን ከማስተላለፍ ውጭ በምንም አይነት [[መጠነ ይዘትን]] አያስተላልፍም። እኒህ በቁስ አካል ውስጥ የሚያልፉ ሞገዶች [[መካኒካል ሞገድ]] ይሰኛሉ።


ያለ ቁስ አካል መተላለፍ የሚችሉም ሞገዶች አሉ። ማለት ከመሬት ውጭ ባለው አየር በሌለበት ኅዋ ውስጥ የሚያልፉትን አይነት ማለት ነው። ከነዚህ ውስጥ [[ብርሃን]] አንዱ ነው፣ አለዚያ የ[[ፀሐይ]] ጨረር ከምድር አይደርስም ነበር።። ብርሃን እራሱ [[ኮረንቲና ማግኔት ማዕበል]] የተሰኙት የሞገድ ዝርያወች አባል ነው። ይህ ዝርያ እንግዲህ [[ኤክስ ሬይ]]ን [[አንስታይ ቀይ]]ን [[ተባታይ ወይን ጠጅ]] የተባሉትን ሁሉ ይጠቀልላል። የሚንቀሳቀሱትም የ[[ኮሬንቲ]] እና [[ማግኔት]] ጠባያቸውን በቋሚ ጊዜ በማርገብገብ ነው። ሌላው እስካሁን ድረስ በቀጥታ ማስረጃ ያልተገኘለት [[የሥበት ሞገድ]] የተሰኘውም ምንም ቁስ በሌለበት ኅዋ ውስጥ እንደ ብራሃን እንዲጓጓዝ ይታመናል።
ያለ ቁስ አካል መተላለፍ የሚችሉም ሞገዶች አሉ። ማለት ከመሬት ውጭ ባለው አየር በሌለበት ኅዋ ውስጥ የሚያልፉትን አይነት ማለት ነው። ከነዚህ ውስጥ [ብርሃን] አንዱ ነው፣ አለዚያ የ[ፀሐይ] ጨረር ከምድር አይደርስም ነበር።

{{መዋቅር-ሳይንስ}}

[[መደብ:ሥነ-ተፈጥሮ]]

እትም በ13:46, 8 ጃንዩዌሪ 2025

Melkamu Halgete.G Wave~ሞገድ የውሃ ግጽታ ላይ የሚንሸራሽር ሞገድ ሞገድ ማለት በ[ጊዜ]ና በ[ኅዋ] ውስጥ የሚጓዝ ረብሻ ሲሆን አብላጫውን ጊዜ ይሄው ረብሻ የሚጓዘው [ሃይል (ፊዚክስ|ኃይል]ን ከአንድ ቦታ ወድ ሌላ ቦታ በማሻገር ነው። ሞገድ (ተንቀሳቃሽ ረብሻ) የሚያልፍበትን የቁስ አካል [ሞለኪል] በቋሚ ሁኔታ አቀማመጣቸውን አይቀይርም። ይልቁኑ እነዚህን ሞለኪሎች ባሉበት ቦታ በማርገብገብ በውስጣቸው ሰንጥቆ ያልፋል። ለምሳሌ ድምጽን ብንወስድ፣ በአየር ውስጥ ሲጓዝ የአየርን ጥቃቅን ክፍልፋዮች (ሞለኪሎች) አንዳቸው ባንዳቸው እንዲጋጩ በማድረግ ነው። ነገር ግን እነዚህ ሞለኪሎች ተጋጭተው በሄዱበት አይቀጥሉም። ይልቁኑ ከተጋጩ በኋላ በመፈናጠር ወደ ነበሩበት ይመለሳሉ። በዚህ አይነት መንገድ ሞገዱ ሰንጥቆ ሲያልፍ ነገር ግን አየሩ እነበረበት እንዳለ ይቀጥላል ማለት ነው። በሌላ ምሳሌ ለማየት የሳፋ (ጢሽት) ውሃ ላይ ቆርኪ ብናስቀምጥና ውሃው ላይ የውሃ ጠብታ ብናደርግ፣ ውሃው ገጽታ ላይ የምናየው ሞገድ ክብ እየሰራና እየሰፋ ወደ ሳፋው (ጢሽቱ) ዳር ቢሄድም፣ ቆርኪው ግን ሞገዱ ሲያልፈው ወደላይና ወደታች ከመዋዥቅ በቀር አብሮ ከሞገዱ ጋር ወደ ዳር አይሄድም። ባጠቃላይ መልኩ ማንኛውም በቁስ ውስጥ የሚያልፍ ሞገድ ኃይልን ከማስተላለፍ ውጭ በምንም አይነት መጠነ ይዘትን አያስተላልፍም። እኒህ በቁስ አካል ውስጥ የሚያልፉ ሞገዶች መካኒካል ሞገድ ይሰኛሉ።

ያለ ቁስ አካል መተላለፍ የሚችሉም ሞገዶች አሉ። ማለት ከመሬት ውጭ ባለው አየር በሌለበት ኅዋ ውስጥ የሚያልፉትን አይነት ማለት ነው። ከነዚህ ውስጥ [ብርሃን] አንዱ ነው፣ አለዚያ የ[ፀሐይ] ጨረር ከምድር አይደርስም ነበር።