አባል:Naif Mohamed
ላሊበላ (አማርኛ፡ ላሊበላ) በኢትዮጵያ የአማራ ክልል ከተማ ነው። በላስታ አውራጃ እና በሰሜን ወሎ ዞን የሚገኘው ይህ ስፍራ ዝነኛ ውቅር አብያተ ክርስቲያናት የቱሪስት ቦታ ነው። መላው የላሊበላ የኢትዮጵያ ጥንታዊነት፣ የመካከለኛው ዘመን እና የድህረ-መካከለኛው ዘመን ስልጣኔ ትልቅ እና ጠቃሚ ቦታ ነው።[1] ለክርስቲያኖች ላሊበላ ከኢትዮጵያ ቅድስተ ቅዱሳን ከተሞች አንዷ እና የጉዞ ማእከል ነች።
ኢትዮጵያ በ4ኛው መቶ ክፍለ ዘመን የመጀመሪያ አጋማሽ ክርስትናን ከተቀበሉ ከቀደምት አገሮች አንዷ ስትሆን ታሪካዊ መነሻውም በሐዋርያት ዘመን ነው። አብያተ ክርስቲያናቱ እራሳቸው ከ7ኛው እስከ 13ኛው መቶ ክፍለ ዘመን የተቆጠሩ ሲሆን በተለምዶ በዛግዌ (አገው) ንጉሥ ገብረ መስቀል ላሊበላ (አር.እ.ኤ. 1181-1221) ዘመን የተጻፉ ናቸው።[2]
የላሊበላ ዋና ዋና ህንጻዎች አቀማመጥ እና ስማቸው በተለይ በአካባቢው ቀሳውስት ዘንድ የእየሩሳሌም ምሳሌያዊ መግለጫ እንዲሆን ሰፊ ተቀባይነት አለው።[3] ይህም አንዳንድ ባለሙያዎች አሁን ያለውን የቤተ ክርስቲያን ግንባታ በ1187 ኢየሩሳሌም በሙስሊም መሪ ሳላዲን ከተያዘች በኋላ ባሉት ዓመታት አስፍረዋል።[4]
ላሊበላ በግምት 2,500 ሜትር (8,200 ጫማ) ከባህር ጠለል በላይ ነው። ቀደም ሲል የቡግና ወረዳ አካል የነበረችው የላስታ ዋና ከተማ ነች። በ1978 ከዓለት የተፈለፈሉ አብያተ ክርስቲያናት የዓለም ቅርስ ሆነው ታወቁ።[1]