ኢኛትስዮ ግዊዲ
ኢኛትሲዮ ግዊዲ (1844-18 ኤፕሪል 1935) የምሥራቃዊ እስያን ቋንቋዎችን የሚያጠኑ ሊቅ ነበሩ። በሮማ ዩንቨርስቲ መምህሬ ነበሩ። እዛ ዕብራይስጥ ቋንቋም እንደሚያስተምሩ ታውቆ ነበር።
ከፒዩስ ዚንገርሌ እና ከአባ ቪንቼንቲ ሴማዊ ቋንቋዎችን ተማሩና እርሳቸው ግእዝ በራሳቸው ጥረት ተምረው ነበር።[1]
የኩዚስታን ዜና መዋዕሉን (Khuzistan Chronicle) [2] አግኝተው የኢዴሳን ዜና መዋዕሉን (Chronicle of Edessa) መጽሐፍ አዘጋጅቷሉ።
እንዲሁም የቤተ አርሻም ስምዖን ደብዳቤ (Simeon fo Beth Arsham) ስለ ናጅራን ሰማዕታት የጻፉትን ደብዳቤ ለመጀመሪያ ጊዜ አዘጋጅቷሉ፣ ይህም ለዚህ ታሪካዊ ክስተት እጅግ ጥንታዊው ማስረጃ ነው።
የኢትዮጵያዊው ምሁር ድበተራ ክፍለጊዮርጊስ ተማሪ ነበሩ። [3]ደብተራው በጣም ሊቅ ነበሩ ይባላል። እርሳቸው በሮም በተቀመጡበት ጊዜ ኢኛትሲዮ ግዊዲ እና ሉዶቪኮ ዳቪቶ እና የመሳሰሉ ምሁራን የኢትዮጵያን ቋንቋ ለማጠናቀቅ ወደርሳቸው እየሄዱ ይማሩ ነበር። [4]
- 1881: La lettera di Simeone vescovo di Bêth-Arśâm sopra i Martiri omeriti. Roma, Salviucci.
- 1890: Al-Istidrāk ‘alā Sībawayh by Abū Bakr al-Zubaydī. Rome.[5]
- 1895: Il "Gadla 'Aragâwî" : memoria del socio Ignazio Guidi : letta nella seduta del 21 giugno 1891. Roma : Tip. della R. Accademia dei Lincei.
- 1897: Il Fetha Nagast o "Legislazione dei Ref", Codice ecclesiastico e civile di Abissinia pubblicato da Ignazio Guidi. Roma: Casa editr. italiana.
- 1900: (with: Rudolf-Ernst Brünnow, et al.) Tables alphabétiques du Kitâb al-aġânî ... Leiden, E.J. Brill.
- 1901: (with: Francesco Gallina & Enrico Cerulli) Vocabolario amarico-italiano. Roma: Casa Editrice Italiana.
- 1903: Chronica minora. 2 vols. (Corpus scriptorum Christianorum Orientalium) Lipsiae: Harrassowitz.
- 1903: Annales Iohannis I, Iyāsu I, Bakāffā. Parisiis : E Typographeo Reipublicae.
- 1931: Storia della letteratura etiopica
- ^ Società italiana per lo studio della storia contemporanea Archived ኖቬምበር 19, 2021 at the Wayback Machine, in Italian.
- ^ The Khuzista Chronicle
- ^ Zewde., Bahru (2002). Pioneers of change in Ethiopia : the reformist intellectuals of the early twentieth century. Oxford: J. Currey. ISBN 0821414461. OCLC 50004835.
- ^ ሰምና ፡ ወርቅ Wax and Gold Research Journal
- ^ Zubaydī (al-), Muḥammad ibn al-Ḥasan (1890). Guidi, Ignazio. ed (in ar). Kitāb al-Istidrāk 'alā Sībawayh. Rome. https://archive.org/details/alistidrkalsba00zubauoft/page/n2.