ዳማ ከሴ
(ከደማ ከሴ የተዛወረ)
ዳማ ከሴ (Ocimum sauve Willd(Labiatae) ) በኢትዮጵያ የሚበቅል ዕፅ ሲሆን እንደ ከሴ (ስ. ጥሩ ሽታ ያለው የቁጥቋጦ አይነት። ዕቃ ማጠኛ[1] ወይም ኮሰረት Lippia adoensis (Verbenaceae) ያለ ለመድኅኒትነት የሚጠቀሙበት ነው።
ይሄ ዕጽ በሺ ስድስት መቶ እስከ ሁለት ሺ ሁለት መቶ ሜትር ከፍታ ባሉ ሥፍራዎች የሚበቅል ሲሆን አብዛኛውን ጊዜ ለመድኅኒትነት ጥቅም የሚውለው ቅጠሉን በመጭመቅና በማሽተት፣ ወይም ቅጠሉን በውሐ አፍልቶ በመታጠን ወይም በመጠጣት ነው።[2]
ለጉንፋን፣ ለራስ ምታትና ለውሻ ልክፍት (በተለምዶ - ያድን አያድን አይታወቅም) ይጠቀማል።
የቅጠሉ ጭማቂ በውሃ ወይም በቡና ለትኩሳት («ምች») ይሰጣል።[3][4]
የቅጠሉ ወይም የልጡ ለጥፍ በቁስል ይለጠፋል።[5]
- ^ ባህሩ ዘርጋው ግዛው (፲፱፻፺፬ ዓ/ም)፣ ገጽ ፬፻፶፮
- ^ A. DEBELLA, E. MAKONNEN, D. ABEBE, F. TEKA and A. T. KIDANEMARIAM (2003)
- ^ በደብረ ሊባኖስ ዙሪያ ያለው ሕዝብ መድሃኒታዊ እጾች እውቀናና ጥቅም 1998 ዓም ከጥላሁን ተክለሃይማኖት፣ ሚሩጸ ጊዳይ፣ ግርማይ መድኅን፣ ያለም መኮነን፣ አዲስ አበባ ዩኒቬርሲቴ፣ አክሊሉ ለማ ተቋም
- ^ የፍቼ፣ ኦሮሚያ ባህላዊ መድሃኒት ጥናት 2006 ዓም ከዓቢዩ እኒየው እና ሌሎች፣ ጎንደርና አዲስ አበባ ኡኒቨርሲቲዎች ሥነ ፍጥረት ኮሌጆች
- ^ የዘጌ ልሳነ ምድር ባህላዊ መድሃኒት ጥናት 1999 ዓም ከጥላሁን ተክለሃይማኖት፣ ሚሩጸ ጊዳይ፣ አዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ
- ባህሩ ዘርጋው ግዛው ፤ "ዘርጋው የአማርኛ መዝገበ ቃላት" ፲፱፻፺፬ ዓ/ም
- (እንግሊዝኛ) A. DEBELLA, E. MAKONNEN, D. ABEBE, F. TEKA and A. T. KIDANEMARIAM - EAST AFRICAN MEDICAL JOURNAL "PAIN MANAGEMENT IN MICE USING THE AQUEOUS AND ETHANOL EXTRACTS OF FOUR
MEDICINAL PLANTS"፣ August 2003
(ይህ ሳይንስ ነክ ጽሑፍ መሠረት ወይም መዋቅር ነው። እርስዎ ሊያስፋፉት ይችላሉ!)
