ሳትያግራሃ
ሳትያግራሃ (ሳንስክሪት፦ सत्याग्रह satyāgraha) ማለት ማህተማ ጋንዲ የጀመሩት የሰላማዊ መቃወም ዘዴ ነው። ጋንዲ በሕንድ ነጻነት እንቅስቃሴ እንዲሁም ከዚህ ቀድሞ በደቡብ አፍሪካ ትግል ይጠቀማቸው ነበር። ከዚህ በላይ የሳትያግራሃ ፍሬ ሂሳብ ለኔልሰን ማንዴላ፣ ለማርቲን ሉተር ኪንግና ለሌሎች ትግል መሪዎች ከፍተኛ ተጽእኖ አሳድሯል። ሳትያግራሃ የሚፈጽመው ሰው ሳትያግራሂ ይባላል።
ሳትያግራሃ የሚለው ቃል ከሳንስክሪት ቃላት ሳትያ (ዕውነት) እና አግራሃ (ጽናት ወይም አጥብቆ መያዝ) ይመጣል። ለጋንዲ፣ ሳትያግራሃ ዝም ብሎ ከመቃወም በላይ ሲሆን ሰላማዊነታቸው ብርታታቸው ሆነ። እሳቸው እንዳሉት፣ ዕውነት ፍቅር ነው፣ ጽናትም ኃይል ነው፣ ስለዚህ የሳንስክሪት ስም ከእውነትና ከፍቅር (ወይም ሰላም) የተወለደው ሃይል መሆኑን ያሳያል አሉ።[1] ሌላ የሰጡት ትርጉም «የፍቅር ሃይል» ወይም «የነፍስ ሃይል» ነበረ።[2]
አብዛኛው ጊዜ «ትግል» ማለት ባላንጣውን ማሸነፍ - ወይም ዓላማውን በመከልከል ወይም ባላንጣው የከለከለውም ዓላማ በመፈጸም - ይሆናል። በሳትያግራሃ ግን አላማው እንዲህ አይደለምን። በዚህ ፋንታ፣ ጋንዲ እንዳሉ፣ አላማው የበደለኛውን ዐእምሮ መቀይሩ ነው ኢንጂ ማስገደድ አይሆንም።[3] እንግዲህ ማሸነፍ ወይም መከናወን ማለት ከባላንጣው ጋራ ተስማምቶ ምናልባት በደል መሆኑን ያልገነዘቡት እንደ ሆነ በደሉ በደንብ እንዲስተካከል ነው። ይህም ሊያልፍ እንዲመጣ፣ ባላንጣው ለትክክለኛው ፍች መሰናከል መሆኑን እንዲገነዝብ፣ አዕምሮው ሊለወጥ አለበት።
ጋንዲ ሳትያግራህያን እነዚህን ደንቦች እንዲጠብቁ ጠየቁዋቸው፦[4]
- ሰላማዊነት ወይም ያለ ግፍ መታገል (አሂምሳ)
- ዕውነት፤ ይህም ማለት ቅንነት፣ ለዕውነቱም በሙሉ ለመኖርና ለመስማማት ነው።
- አለመስረቅ
- ቸዋነት (ብራህማቻርያ) — በወሲብ ረገድ ግብረ ገብ ማመልከት፣ እንዲሁም ስሜት ከመፈጸም ይልቅ ዕውነቱን በመከተል አትኩሮ ማሰብ ነው።
- ንብረት አለመያዝ (ነገር ግን ይህ ሃሳብ እና ድሃ መሆን አንድላይ አይደሉም)
- የሰውነት ሥራ ወይም የዳቦ ሥራ (?)
- ሆዱን ማሠልጠን - ብዙ ጥሩ ያልሆነ ምግብ አለመብላት።
- አለመፍራት
- ለሁሉ ሃይማኖቶች እኩል ክብር ማሳየት
- ቦይኮት መጠቀም (መሰናከል ከሆነ ድርጅት አለመግዛት ወይም በብር አለመደግፍ)
- ከዳሊት ነጻነት፣ ይህም ማለት ዝቅተኛ የማይነካ ሕዝብ ይኖራል ከሚለው አስተሳሰብ ነጻነት።
ሌላ ጊዜ ጋንዲ ሰባት ቁም ነገር የሆኑት ደንቦች አወጡ።[5] ሳትያግራሂው፦
- በእግዚአብሔር ጽኑና ኗሪ እምነት መያዝ አለበት፤
- በእውነትና በሰላማዊነት፤ ሰብአዊ ጸባይ በመሠረቱ ደግ እንደ ሆነ ማመን አለበት።
- ግብረገባዊ ሕይወት መኖር አለበት፤ ለመሞት ወይም ሁሉን ለማጣት ዝግጁ መሆን አለበት፤
- 'ቃዲ' የተባለው ልብስ መልበስ አለበት፤
- ከአረቄ መራቅ አለበት
- ጋንዲ የሚሰጡት ሌሎች ድንጋጌዎች ሁሉ መጠበቅ አለበት፤
- በወህኒ ቢታሠር፣ ለወህኒ ቤት ደንቦች መገዛት አለበት፤ ነገር ግን ማንኛውም ደንብ በተለይ ክብሩን ለመጎዳት ከተደረገ መገዛት የለበትም።
- ^ "Truth (satya) implies love, and firmness (agraha) engenders and therefore serves as a synonym for force. I thus began to call the Indian movement Satyagraha, that is to say, the Force which is born of Truth and Love or non-violence, and gave up the use of the phrase 'passive resistance', in connection with it, so much so that even in English writing we often avoided it and used instead the word 'satyagraha'...." Satyagraha in South Africa, 1926 from Johnson, p. 73.
- ^ "I have also called it love-force or soul-force. In the application of satyagraha, I discovered in the earliest stages that pursuit of truth did not admit of violence being inflicted on one’s opponent but that he must be weaned from error by patience and compassion. For what appears to be truth to the one may appear to be error to the other. And patience means self-suffering. So the doctrine came to mean vindication of truth, not by infliction of suffering on the opponent, but on oneself. Gandhi, M.K. Statement to Disorders Inquiry Committee January 5, 1920 (The Collected Works of Mahatma Gandhi vol. 19, p. 206)
- ^ "The Satyagrahi’s object is to convert, not to coerce, the wrong-doer. Gandhi, M.K. “Requisite Qualifications” Harijan 25 March 1939
- ^ Gandhi, M.K. Non-violent Resistance (Satyagraha) (1961) p. 37
- ^ Gandhi, M.K. “Qualifications for Satyagraha” Young India 8 August 1929