ኦሪት

ኦሪት ማለት በተለይ የብሉይ ኪዳን መጀመርያ ፭ መጻሕፍት ወይም የሙሴ መጻሕፍት ማለት ነው፣ ወይም በእብራይስጥ «ቶራህ» የተባለው ክፍል። ኤነዚህም ፭ መጻሕፍት፦

• ኦሪት ዘፍጥረት
• ኦሪት ዘጸአት
• ኦሪት ዘሌዋውያን
• ኦሪት ዘኊልቊ
• ኦሪት ዘዳግም

«የኦሪት ሕግ» ማለት በነዚህ መጻሕፍት ውስጥ የተጻፈው አስርቱ ቃላትና ሕገ ሙሴ ነው።

በዘመናዊ አማርኛ «ኦሪት» ለዕብራይስጥ «ጦራህ» ወይም ለግሪክኛ «ፔንታቲውክ» ይወክላል፣ ልዩ ልዩ ትርጓሜዎች ኦሪተ ሳምራውያን፣ ኦሪተ አይሁድ፣ ኦሪተ ሊቃውንት ተብለዋል።

በግዕዝ ግን ተጨማሪ ሦስት መጻሕፍት በ«ኦሪት» ይቆጠራሉ፦

• መጽሐፈ ኢያሱ (ኦሪት ዘኢየሱስ)
• መጽሐፈ መሳፍንት (ኦሪት ዘመሳፍንት)
• መጽሐፈ ሩት (ኦሪት ዘሩት)

«ኦሪት» ደግሞ ጥንታዊ ዘመን ወይም በተለይ እነዚህ መጻሕፍት የሚተርኩት ዘመን (ከ1000 ዓክልበ. በፊት) ማለት ነው፤ ከማየ አይኅ አስቀድሞ የነበረውም ክፉ ዘመን ያጠቅልላል። «ኦሪታውያን» ማለት ደግሞ በጥፋት ውሃ የሰመጠው ክፉ ነገድ ሊሆን ይችላል፣ የዚህም አጠራር ከግብጽ ጣኦት ሔሩ ጋር እንደ ተዛመደ ይመስላል።

:

"ኦሪት" የሚለው ቃል የተገኘው "ኦር" ከሚለው የዕብራይስጥኛ ቃል ነው። በዕብራይስጥኛ "ኦር፡אוֹר"ማለት "ብርሃን" ማለት ነው። ይህም በአምስቱ የሕግ/ቶራህ መጽሐፍት የተዘገቡት የእግዚአብሔር ቃላት ብርሃን ሁነው የሰውን ልጅ መንገድ ስለሚመራ ነው። ይሄንንም በመዝሙረ ዳዊት እንዲህ ተብሎ እናገኘዋለን፡ “ሕግህ ለእግሬ መብራት፥ ለመንገዴ ብርሃን ነው።” መዝሙር 119፥105 ሲል ያስረግጥልናል።