ባይ-ዩዕ
ባይ-ዩዕ (ቻይንኛ፦ 百越) ወይም «መቶ ዩዕ» በጥንት (ቢያንስ ከ1200 ዓክልበ.) በደቡብ ቻይና እና ስሜን ቬትናም የተገኙት ብሔሮች ነበሩ።
«ዩዕ» የሚለው ስያሜያቸው እንደ ዘመናዊ ፑቶንግኋ ቻይንኛ አጠራር ያሕል ነው። በጥንታዊ ቻይንኛ በድምጽ ለውጦች ብዛት አጠራሩ እንደ «ጓት» እንደ መሠለ ይታመናል። እንዲሁም የዚሁ ስያሜ አጠራር በቬትናምኛ እስካሁን «ቭየት» ሲሆን የአገሩ ስም (/ቭየት ናም/) መሆኑ ቆይቷል።
በቻይና ታሪክ ከሚወዳደሩት መንግሥታት መካከል አንዱ የዩዕ መንግሥት እስከ 341 ዓክልበ. ድረስ ቆመ። ከዚህም በኋላ ሌሎች የዩዕ ሕዝቦች መንግሥታት ወደ ደቡብ ለጊዜ ይቆሙ ነበር። በየጥቂቱ ግን ከ100 ዓክልበ. በፊት የቻይና መንግሥታት (የጪን ሥርወ መንግሥትና የሃን ሥርወ መንግሥት) አሸንፈው ግዛቶቻቸውን ወደ ቻይና ጨመሩ።
ባሕል[ለማስተካከል | ኮድ አርም]
ባሕላቸው ያንጊዜ ከቻይና ሰዎች ባሕል በጣም እንደ ተለየ ይታወቃል። ከሩዝ በቀር ብዙ እርሻ አላደረጉም፤ በማደንና በተለይ አሣን በማጥመድ ይኖሩ ነበር፤ እንዲሁም የውሃ ጎሽን ለማዳ አደረጉ። ጎጆቻቸውን በምርኩዞች ላይ ይሠሩ ነበር፣ ጸጉራቸውን ያቋርጡና በቆዳቸው ንቅሳት ያድርጉ ነበር፤ ቻይናዎች ግን ያንጊዜ የኮንግ-ፉጸ ተከታዮች ሆነው ጽጉራቸውን አላቋረጡም፣ ንቅሳት አላደረጉምና ስለዚህ የባይ-ዩዕ ሕዝቦችን እንደ አረመኔዎች ያህል ይቆጥሯቸው ነበር። የዩዕ መንግሥታት ግን ጥራት ያለውን መርከብ እና ሠይፍን በመሥራት አንጋፋዎች ሆኑ፤ አገራቸውም በሉል፣ ዕጣን፣ ዝሆን ጥርስ፣ አውራሪስ ቀንድ፣ ኤሊ ዘጎል፣ ዛጎል ድንጋይ፣ ብቅበቃ፣ ጣውስ ዕጅግ ሀብታም ነበረ።
ቋንቋ[ለማስተካከል | ኮድ አርም]
ለቋንቋቸው ትንሽ ናሙና ቢኖረን ከዘመናዊ ቋንቋዎች መካከል የትኛውን እንደ መሠለ ስላለው ጥያቄ አንዳንድ ክርክሮች አሉ። እንደ ዘመናዊ ቬትናምኛ እንዳልመሠለ ግልጽ ነው።
ደግሞ ይዩ[ለማስተካከል | ኮድ አርም]
 |
ጅምር! ይህ አጭር ጽሑፍ መሠረት ወይም መዋቅር ነው። አሁን ሊያስፋፉት ይችላሉ! |  |